Tarczyca – Podstawowe informacje, które powinnaś wiedzieć

W artykule skupię się na limfocytarnym zapaleniu tarczycy typu Hashimoto i wynikającej z niego niedoczynności tarczycy.

Przede wszystkim należy przypomnieć role jakie w naszym organizmie spełniają hormony tarczycy:

• tempo metabolizmu białek, węglowodanów i tłuszczów. Niedoczynność zwykle powoduje podwyższenie stężenia cholesterolu i zaburzenia gospodarki węglowodanowej (cukrzyca, insulinooporność),

• tempo metabolizmu i przebudowy tkanki kostnej (prawidłowy poziom hormonów warunkuje odpowiednią gęstość kości),

• prawidłowy przebieg ciąży,

• regulowanie ekspresji genów,

• rozwój i funkcjonowanie mózgu (niedobór powoduje trudności w nauce i zapamiętywaniu, zaburzenia koncentracji, niższy wskaźnik IQ),

• tworzenie osłonki mielinowej neuronów,

• choroby układu krążenia (pośrednio).

Nieprawidłowy poziom hormonów tarczycy to nie tylko utrudniona redukcja masy ciała, ale zaburzenia funkcjonowania całego organizmu.

Ponadto ograniczenie spożywania kalorii wpływa na zmniejszenie syntezy hormonów tarczycy, więc może nasilać zaburzenia powstałe w wyniku zapalenia tarczycy typu Hashimoto, dlatego zawsze najlepiej skonsultować się z dietetykiem, który dobierze kaloryczność diety odpowiednią do Twojego stanu zdrowia i celu.

Prawidłowe działanie tarczycy, a badania

Aby dowiedzieć się, czy nasza tarczyca jest zdrowa najlepszym wyjściem jest wykonywanie badań, gdyż objawy choroby mogą być dość niespecyficzne (wypadanie włosów, osłabienie, zmęczenie, uczucie zimna, przyrost masy ciała itp.)

• Wykonaj USG gruczołu tarczowego, sprawdź poziom anty-TPO, anty- TG, stężenie FT3, FT4 i TSH, ferrytyny i witaminy D3

Warto wiedzieć, że norma laboratoryjna dla TSH jest dla ogółu populacji, a nie dla konkretnego wieku, dlatego jeżeli jesteś osobą młodą w wieku rozrodczym Twoje TSH nie powinno przekraczać 2,5 mlU/l.

Należy tu jednak zaznaczyć, że zawsze leczymy pacjenta, a nie wynik, dlatego jeżeli nie występują żadne objawy wskazujące na to, że coś jest nie tak i czujesz się dobrze, nie ma potrzeby na siłę dążyć do TSH poniżej 2,5 mlU/l. O tym, czy należy włączyć leki zawsze decyduje lekarz na podstawie wywiadu.

Podwyższone TSH, czy też niedoczynność

TSH (hormon tyreotropowy) jest hormonem wydzielanym przez przysadkę, a zmiany jego stężenia (na zasadzie sprzężenia zwrotnego) wpływają na ilość hormonów tarczycy (trójjodotyronina, tyroksyna).

Na wartość TSH wpływa wiele czynników m.in. płeć, wiek, przyjmowane leki, ciąża, uraz, operacja, choroby autoimmunologiczne, nadmiar i niedobór jodu, guz przysadki i inne.

Dlatego nie interpretuj swoich wyników sam lub radząc się osób na forach internetowych. Do postawienia diagnozy niezbędny jest pełny obraz pracy Twojego organizmu.

Czynniki żywieniowe

Na podstawie aktualnego stanu wiedzy nie jesteśmy w stanie określić jednolitego stanowiska i standardów postępowania dietetycznego w autoimmunologicznym zapaleniu tarczycy typu Hashimoto. W Internecie znajdziemy wiele informacji dotyczących sposobu odżywiania, natomiast nie są to zasady, które będą skuteczne u 100% pacjentów.

Dlatego zalecenia, które są obecnie stosowane u większości pacjentów z Hashimoto pokrywają się zasadami prawidłowego sposobu żywienia dla większości populacji, m.in:

• zwiększenie spożycia ryb morskich, owoców morza,

• odpowiednia podaż białka pochodzącego z chudych mięs i nabiału,

• ograniczenie spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych

• ograniczenie cukrów prostych

• zwiększenie spożycia warzyw i owoców (również tych zawierających goitrogeny)

*U części pacjentów zasadne jest wykluczenie glutenu, ale tylko przy współwystępowaniu celiakii lub innej formy nietolerancji glutenu

Najważniejsze cele podczas leczenia dietetycznego to: zapobieganie niedoborom pokarmowym, zapobieganie rozwojowi chorób, które często współwystępują z zaburzeniami pracy tarczycy (cukrzyca, dyslipidemia, anemia) oraz zapewnienie prawidłowego wchłaniania leku (u leczonych lewotyroksyną) w przewodzie pokarmowym i utrzymanie wyrównania hormonalnego.

Na koniec co powinieneś wiedzieć na temat tarczycy

• Wiele osób nie robi badań profilaktycznych, przez co nawet nie wie, że może chorą tarczycę

• Dieta w zaburzeniach pracy tarczycy opiera się na zasadach zdrowego odżywiania dla ogółu populacji

• U większości pacjentów nie jest konieczne wykluczanie glutenu oraz białek mleka krowiego

• Zbyt duże restrykcje dietetyczne mogą pogorszyć stan Twojej tarczycy

• Właściwą diagnozę stawia lekarz (endokrynolog) po przeprowadzeniu dogłębnego wywiadu

Autor: dietetyk Eliza Szyszko

Jak prawidłowo przyjmować lek oraz jakie składniki mineralne są szczególnie ważne dla prawidłowej pracy tarczycy dowiecie się z filmiku na YouTube pt.

„Masa ciała nie spada? Powodem może być tarczyca”